Men Rạn Nổi Và Ý Nghĩa Trong Phong Thủy

Men Rạn Nổi Và Ý Nghĩa Trong Phong Thủy

 

     Là sự kết hợp của men Rạn và hoa văn đắp nổi trên sản phẩm tạo thành men rạn nổi. Men Rạn làm nền chính cho sản phẩm, các hoa văn đắp nổi sẽ được trang trí bằng các mầu men khác nhau, tùy theo nhu cầu Khách hàng hoa văn nổi có thể là mầu xanh hay mầu vàng,… các hoa văn phụ như mây trôi, chim, hoa, cỏ cũng có thể được vẽ bằng men Ngọc.

 

Hoa văn đắp nổi trên lư hương - men rạn nổi

 

I - LỊCH SỬ HÌNH THÀNH

     Men Rạn là dòng men nổi tiếng của làng nghề Bát Tràng, do các nghệ nhân Bát Tràng nghiên cứu làm ra, cho đến ngày nay các tài liệu gốm men cổ ở Việt Nam xác nhận dòng men rạn chỉ được sản xuất tại làng gốm Bát Tràng từ khoảng cuối thế kỷ 16 và kéo dài tới đầu thế kỷ 20.

 

Đắp nổi hình ảnh Rồng trong cảnh Long Cuốn Thủy - men rạn nổi

 

     Với cặp chân đèn gốm men rạn ghi tên họ Đỗ Phủ, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm (hiện lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia), thời gian chế tạo là niên hiệu Hoằng Định (1600-1618) đã cho phép khẳng định mốc sản phẩm men rạn đích thực được chế tạo khởi đầu tại lò gốm Bát Tràng.

 

Cảnh đắp nổi Phú Quý Mãn Đường - men rạn nổi

 

     Các hoa văn họa tiết như hình rồng, phượng, hoa, mây, sóng thủy ba,… được đắp nổi hoặc khắc chìm lên sản phẩm, các hoa văn này sẽ được sử dụng một loại men khác để vẽ lên, có thể là men ngọc, men nâu,… Sự kết hợp giữa các dòng men được người thợ Phùng Gia sử dụng nhuần nhuyễn và cho ra lò những sản phẩm đáp ứng nhu cầu cao của Khách hàng.

 

Đắp nổi hoa đào trong cảnh Phú Quý Mãn Đường - men rạn nổi

 

II - ĐẶC TÍNH

1 - Men rạn

     Nguyên lý của loại men này là, lợi dụng độ co giữa men và xương gốm mà tạo ra những vết rạn với đủ các kích cỡ. Men Rạn được sản xuất với các nguyên liệu như: đá trường thạch, đá vôi,… nghiền nhỏ (80-90 tiếng) sau đó phủ lên toàn bộ bề mặt sản phẩm gốm rồi nung ở nhiệt độ khoảng 1100°C – 1200°C. Sau khi nung xong, sản phẩm được để nguội, người thợ sẽ dùng một loại nước chiết suất từ củ nâu hoặc thuốc tím để bôi lên bề mặt của men, thuốc sẽ ngấm vào những khe rạn trên bề mặt men làm nổi lên những đường rạn rõ hơn, đẹp hơn. Men rạn có sắc ngà xám, các vết rạn chạy dọc và ngang chia ra nhiều hình tam giác, tứ giác, ngũ giác,…

 

Đắp nổi đầu Rồng trong bộ đỉnh hạc tam sự - men rạn nổi

 

2 - Hoa văn nổi hoặc khắc chìm

     Là những hoa văn họa tiết được đắp bằng tay 100% hoặc vừa đắp tay vừa làm nổi từ khuôn mẫu. Các hoa văn nổi sẽ được sử dụng một loại men khác để tạo sự khác biệt với nền men rạn, có thể kể đến các loại men khác hay được sử dụng như men nâu, men ngọc,… Kỹ thuật khó nhất trong dòng men rạn nổi là người thợ phải làm sao cho các loại men không lẫn vào nhau, nhưng cũng không được có khoảng cách rời nhau. Hơn nữa các loại men, mầu vẽ có nhiệt độ nung tới hạn khác nhau, do vậy rất hay gặp trường hợp men A nung tới nhiệt độ hợp lý thì men B lại chưa đạt độ ngấu về nhiệt, còn men C thì bị quá nhiệt dẫn tới cháy men,…

 

Đắp nổi cây tùng rong bộ tứ cảnh - men rạn nổi

 

III - TRONG PHONG THỦY

     Do sản phẩm có từ 2 loại men trở lên, nên cần xác định rõ đâu là men chính đâu là men phụ, ở đây men rạn làm nền là men phụ còn men vẽ trực tiếp lên hoa văn họa tiết là men chính. Chúng tôi sử dụng men có mầu vàng thổ làm mầu men vẽ, mầu vàng trong ngũ hành tượng trưng cho tính THỔ, theo ngũ hành tương sinh tương khắc thì mầu men của sản phẩm dưỡng gia chủ mang mệnh KIM và khắc gia chủ mang mệnh THỦY, với những gia chủ mang mệnh HỎA, THỔ, MỘC là trung tính.

     Nếu coi mầu của men rạn là mầu chính, khi đó men rạn có mầu xám ngà hoặc xám lợt trong ngũ hành tượng trưng cho tính KIM, theo ngũ hành tương sinh tương khắc thì mầu men của sản phẩm sẽ dưỡng gia chủ mang mệnh THỦY và khắc gia chủ mang mệnh MỘC, với những gia chủ mang mệnh KIM, HỎA, THỔ là trung tính. 

     (Thông tin Phong Thủy chỉ mang tính chất tham khảo, giúp quý Khách hàng hiểu hơn về sản phẩm, không mang ý nghĩa quyết định cuộc sống hay hỗ trợ cuộc sống của quý Khách hàng).